-
- آثار امید به خداوند در عهد عتیق
الف) آثار معنوی
- امید به خداوند باعث ستایش و پرستش خداوند و اطاعت از فرامین الهی می شود: «من دائماً امیدوار خواهم بود و بر همه تسبیح تو خواهم افزود. » (مزامیر۷۱: ۱۴؛ ۷۸: ۷؛ ۱۱۹: ۱۶۶).
- برخورداری از برکات و رحمت خداوند: از نتایج امید به خداوند این است که وقتی خداوند ببیند کسی تنها امیدش در دنیا اوست، او را مورد رحمت خود قرار میدهد: «مبارک باد کسی که بر خداوند توکّل دارد و خداوند اعتماد او باشد. » (ارمیا۱۷: ۷؛ مزامیر۲۷: ۱۳؛ ۳۳: ۲۲).
- برخورداری از رضایت الهی نصیب کسانی می شود که فقط به او امید دارند: «رضامندی خداوند از ترسندگان وی است و از آنانیکه به رحمت وی امیدوارند. » (مزامیر۱۴۷: ۱۱؛ ۴۴: ۳).
-
- خلاصی یافتن و رهایی از پریشانی و افسردگی و برخورداری از نجات خداوندی: «ای جانم چرا منحنی شده‌ای و چرا در من پریشان گشته‌ای؟ بر خدا امید دار زیرا که او را برای نجات روی او باز حمد خواهم گفت. » (مزامیر۴۲: ۵ و ۱۱؛ ۴۳: ۵ و … ).
- امید به خداوند باعث توکل به او می شود که نتیجه آن نیز برخورداری از پشتیبانی خداوند و حفط انسان در مقابل بلایا و انسانهای شریر می شود: «ای خداوند یهوه، تو امید من هستی و از طفولیّتم اعتماد من بوده‌ای. » (مزامیر۷۱: ۵)؛ مرا از دست توطئه دشمنان نجات بده و مرا تنها مگذار و آنها را سرافکنده و پریشان گردان زیرا: «من دائماً امیدوار خواهم بود و بر همه تسبیح تو خواهم افزود. » (مزامیر۷۱: ۱۴). رابطه بین امید و توکل رابطهای دوطرف است؛ کسانی که به خداوند ایمان دارند فقط به او توکل می کنند و کسانی که به خداوند توکل می کنند امیدشان فقط خداوند میباشد.
- هرکس به خداوند امید داشته باشد، خداوند جواب دعاها و خواسته های او را بیپاسخ نخواهد گذاشت: «ای خداوند انتظار {امید}تو را می‌کشم. تو ای یهوه خدایم جواب خواهی داد. » (مزامیر۳۸: ۱۵؛ ۱۰: ۱۷؛ ۴۰: ۱).
- همراهی با خداوند در عالم مردگان و کمک خداوند به انسان و دستگیری او: «از این رو دلم شادی می‌کند و جلالم به وجد می‌آید؛ جسدم نیز در اطمینان ساکن خواهد شد. زیرا جانم را در عالم اموات ترک نخواهی کرد، و قدوس خود را نخواهی گذاشت که فساد را بیند. » (مزامیر۱۶: ۹-۱۰). کسانی که به خداوند امید دارند و از فرامین او پیروی می کنند وقتی بمیرند خداوند پناهگاه و ملجأ آنان خواهد بود، ولی انسانهای شریر هیچ پناهگاهی ندارند: «شریر از شرارت خود به زیر افکنده می‌شود، اما مرد عادل چون بمیرد اعتماد دارد. » (امثال۱۴: ۳۲؛ ارمیا۱۷: ۱۷).
- خداوند مراقب کسانی است که به او امید دارند: «اکنون چشم خداوند بر آنانی است که از او می‌ترسند، بر آنانی که انتظار رحمت او را می‌کشند. » (مزامیر۳۳: ۱۸ و ۲۰). خداوند مددکار کسی است که به او امید بسته است: «خوشابحال آنکه خدای یعقوب مددکاراوست، که امید او بر یهوّه خدای وی میباشد» (مزامیر۱۴۶: ۵؛ ۱۳۰: ۵ و … ).
- قطع امید از غیر خداوند و توسل به او: «ای خداوند برای چه منتظر باشم؟ امید من بر تو میباشد. » (مزامیر۳۹: ۷).
۱۰-امید به خداوند تسلیبخش انسان در سختیها و گرفتاریها و امید به نجات یافتن توسط وعدههایی است که خداوند به واسطه رحمت گستردهاش به بندگانش داده است: «کلام خود را با بنده خویش به یاد آور که مرا بر آن امیدوار گردانیدی. این در مصیبتم تسلّی من است زیرا قول تو مرا زنده ساخت. » (مزامیر۱۱۹: ۴۹-۵۰ و ۸۱ و ۱۱۶). امید به خداوند باعث آسانتر شدن تحمل رنجها نیز می شود «من آن را در دل خود خواهم گذرانید و از این سبب امیدوار خواهم بود. » (مراثی۳: ۲۱ و ۲۶ و . . ).
۱۱- برخورداری از شادی و خوشحالی و آرامش توسط کسانی که به خداوند امید دارند، زیرا در درون خود هیچ ترس و نگرانی از غیر خداوند ندارند و این امر به آنها اطمینان قلبی میبخشد که هر چه هست غیر دوست ارزش دلهره را ندارد. ولی انسانهای بدکار همیشه در دلشان تشویش و اضطراب وجود دارد و تکیهگاهی برای خود ندارند که به آنها آرامش بدهد «انتظار عادلان شادمانی است، اما امید شریران ضایع خواهد شد. » (امثال۱۰: ۲۸؛ مزامیر۱۶: ۹؛ ۳۳: ۲۱).
۱۲- خود امید و امیدواری از نعمتهای بزرگی است که خداوند به بندگانش و کسانی که به او امید دارند میدهد «و تاکستانهایش را ازآنجا به وی خواهم داد و وادی عَخور را به دروازه امید (مبدّل خواهم ساخت) و در آنجا مانند ایام جوانی‌اش و مثل روز بیرون آمدنش از زمین مصر خواهد سرایید. » (هوشع۲: ۱۵). امید به خداوند باعث می شود تا انسان به یاس و ناامیدی دچار نشود «مرا به حسب کلام خود تأیید کن تا زنده شوم و از امید خود خجل نگردم. » (مزامیر۱۱۹: ۱۱۶). در برخی موارد امید همراه با عبادتی بیان شده است که پرستشکننده را شرمسار نمیکند «کسانی که به تو امیدوارند شرمسار نشوند» (مزامیر۶۹: ۶؛ ۲۲: ۵؛ ۲۵: ۲-۳).
۱۳- خداوند پناه و مأوای کسانی است که به او امیدوارند؛ خداوند در مقابل کسانی که به او پناه میآورند، بهترین پناهگاه و مأمن برای انسان است «تو پناهگاه و پشتیبان من هستی، به وعدههای تو امیدوارم. » (مزامیر۱۱۹: ۱۱۴). علاوه بر اینکه به آنها پناه میدهد، آنها را مورد لطف و رحمت خود قرار داده و هدایتشان می کند و به حال خود رها نمیسازد «تو پناهگاه و پشتیبان من هستی. به‌خاطر نام خود راهنمای من باش و هدایتم کن. » (مزامیر۳۱: ۳؛ ۲۵: ۵).
۱۴- در عهدعتیق کسانی که امیدوارانه و با انتظار، چشم انتظارشان به خدا باشد و در مواقع سختی به خاطر خدا صبر پیشه سازند و در واقع امیدشان به خداوندی باشد که همه چیز را به حالت اول خود یعنی زمان قبل از درد و رنج، باز خواهدگرداند، انسانهایی نیکوکار و درستکار خواهند بود «نیکوکاری و راستیِ من، مرا محافظت خواهند کرد، زیرا که بر تو توکّل دارم. » (مزامیر۲۵: ۲۱).
ب) آثار دنیوی
- امید عاملی قوی برای ادامه زندگی: از آثار بسیار مهم امید در زندگی دنیوی قابل تحمل شدن سختیها برای انسان و توانایی حفظ حیات و سیر زندگی انسان است که اگر نباشد زندگی هم در کار نیست «چه نیرویی در من باقیمانده است که زنده باشم؟ به چه امیدی به زندگی ادامه بدهم؟» (ایوب۶: ۱۱؛ ۱۱: ۱۸؛ جامعه۹: ۴؛ حزقیال۳۷: ۱۱-۱۲).
- هر کس به خداوند امیدوار باشد خداوند به وعدههای این دنیایی که داده است عمل خواهد کرد از جمله وعده بازگشت به وطن برای تبعیدشدگان «به آینده امیدوار باش، فرزندانت به وطن برمی‌گردند. » (ارمیا۳۱: ۱۷؛ ۲۹: ۱۰؛ زکریا۱۲: ۹ و … ).
- امیدواری به خداوند، به انسان شوکت و جلال و قوت میبخشد، اگر امیدی در انسان نباشد شوکت و جلال و احترامی هم برای او باقی نخواهد ماند «گفتم: «شوکت و جلال من از بین رفت و امید من از خداوند قطع گردید. » (مراثی۳: ۱۸).
- برخورداری از شجاعت و قدرت در سایه امید به خداوند: «ای کسانی که امیدتان به خداست، شجاع و قوی باشید. » (مزامیر۳۱: ۲۴؛ ارمیا۳۰: ۲۰؛ اشعیا۱۲: ۲).
- کسانی که به خدا امید داشته باشند هرگز شرمنده و خجالت زده و رسوا نخواهند شد «ای خداوند، خدای متعال مگذار به‌خاطر من آنانی که بر تو توکّل نموده‌اند، شرمنده شوند. ای خدای اسرائیل، آنانی را که به تو امید دارند به‌خاطر من خجل مساز. » (مزامیر۶۹: ۶).
- خداوند کسانی را که به او امیدوار باشند از امراض شفا خواهد داد و سلامتی و کامیابی نصیب آنها خواهد شد «اکنون به این شهر عافیت و علاج باز خواهم داد و ایشان را شفا خواهم بخشید و فراوانی سلامتی و امانت را به ایشان خواهم رسانید. » (ارمیا۳۳: ۶).
- راههای کسب امید در عهد عتیق
- رو آوردن به خداوند: رو آوردن به خداوند و ایمان به او ریسمان محکمی است که انسان را در خط امید قرار میدهد: «عاقبت کسانی که خدا را ترک می‌کنند، همین‌گونه است و دیگر امیدی برایشان باقی نمی‌ماند. این مردم به کسانی می‌مانند که به تار عنکبوت اعتماد می‌کنند. » (ایوب۸: ۱۳-۱۴)، این آیه سرانجام کسانی را که از خداوند روی برگرداندند چیزی جز ناامیدی و شکست نمیداند پس چه بهتر که انسان به خداوند روی بیاورد و به او ایمان داشته باشد تا همیشه امیدش به ناامیدی منتهی نشود (ایوب۲۷: ۸؛ مراثی۳: ۲۴ و … ).
