شهریور
مرداد
تیر
خرداد
اردی بهشت
فروردین
اسفند
بهمن
دی
ماه
۱۴۰۴
۸۳
۹۴
۱۲۱
۹۷
۱۱۸
۱۹۵
۱۲۰
۲۰۴
۱۵۵
۹۳
۶۰
۶۴
ساعات آفتابی
۳-۸٫ پوشش گیاهی
شهرستان لاهیجان را از نظر پوشش گیاهی می توان به واحدهای زیر تقسیم نمود:
قلمرو ساحلی
این بخش که در ارتفاع کمتر از صفر قرار دارد در اراضی ساحلی و در کنار دریا قرار دارد و عمدتا آبگیر و مردابی می باشد. گیاهان این منطقه عمدتا نی، گرز و جگن بوده و همچنین در بخش ساحلی شنزار و تپه شنی و بصورت خیلی کم اراضی جنگلی نیمه متراکم و در بیشتر مساحت این منطقه مخلوط زراعت و باغ می باشد.
قلمرو جنگلی
این قسمت که از ارتفاع صفر به بالا را شامل شده و تا زیر دامنه کوهها ادامه دارد عمدتا بعنوان زمین های کشاورزی می باشد و عمده ترین گونه های درختی در این محدوده عبارتند از توسکا، اوجه، لرگ، سفید پلت، آزاد، بلوط، فرمندی، افرا و… . بخش وسیعی از این محدوده بخصوص در شرق و جنوب شرقی عمدتا به باغات چای اختصاص دارد. این محدوده در اکثر جاها مورد تجاوز انسان قرار گرفته و عمدتا تغییر کاربری داده شده است.
قلمرو کوهپایه ای – کوهستانی
این قسمت از ارتفاع ۲۰۰ متر از سطح دریا شروع شده و عمدتا باغات چای را بخصوص در جنوب شرقی و جنوب غربی شامل می شود. در جنوب شهرستان و تا ارتفاع ۸۰۰ متری، اراضی جنگلی و بیشه زار متراکم پوشش اصلی محسوب می شوند.
پوشش گیاهی در دو طرف دامنه ی کوههای ماسال با یکدیگر متفاوت می باشد؛ بطوریکه در دامنهی شرقی جنگلهای انبوه خزری با انواع درختان پهن برگ و دامنه ی غربی دارای پوشش گیاهی بسیار کم و از نوع استپی می باشد. در منطقه ماسال واریته های جنگلی جلگه ای شامل درختان شمشاد، افرا، ممرز و انواع درختان میوه ای وحشی نظیر گلابی می باشد. در نواحی کوهستانی منطقه درختانی مانند بلوط، نارون، راش، زبان گنجشک، توسکا و دیگر انواع صنعتی می رویند.
در نواحی مرتفع بالاتر از ۱۵۰۰متر ارتفاع نیز تحت نفوذ و گسترش مراتع و نواحی ییلاقی می باشد. در فصل تابستان محل سکونت کوچ نشینان این منطقه می باشد. مجموع مساحت اراضی شهرستان ماسال معادل ۷/۸۰۰۴۱ هکتار بوده که از این میزان ۷/۱۲۳۲۱ هکتار تحت پوشش اراضی کشاورزی، ۵۲۳۱۳ هکتار تحت پوشش اراضی جنگلی و ۱۵۴۰۷ هکتار را نیز مراتع و نواحی ییلاقی تشکیل داده اند. برای بررسی و درک بهتر این وضعیت نمودار شماره (۳-۱) نشان داده شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نمودار(۳-۲) پوشش گیاهی ماسال
۳-۹٫ ویژگیها و مشخصات اجتماعی ماسال و لاهیجان
پیشینه تاریخی
بنای شهر لاهیجان به ” لاهیج بن سام بن نوح” نسبت داده می شود. این شهر، در گذشته ” دارالاماره” یا “دارالامان” و سپس ” لاهیجان المبارک” خوانده می شد. لاهیجان در سال ۷۰۵ هجری قمری به دست “اولجایتو” فتح شد و ” امیر تیمور ” به آن لشکر کشید. پس از تیمور ” سید امیربیک ” و اعقاب وی، از ” سادات کیانی ” بر شهر لاهیجان حکومت کردند. شاه عباس اول نیز پس از شکست ” خان احمد ” وارد لاهیجان شد. پس از سقوط حکمرانان کیانی، حاکمان صفوی در این شهر حکومت کردند. از حوادث ناگوار و مهم در تاریخ لاهیجان، طاعون سال ۷۰۳ هجری قمری، آتش سوزی سال ۸۵۰ هجری قمری و اشغال آن توسط روسها در سال ۱۷۲۵ میلادی است. در سال ۱۲۳۰ هجری قمری نیز لاهیجان دچار زلزله شد و در سال ۱۲۴۶ هجری قمری بار دیگر طاعون در آن کشتار کرد. لاهیجان یکی از مراکز اصلی جنبش جنگلی ها بود. در حال حاضر لاهیجان یکی از شهرهای زیبای استان گیلان با جاذبه های فراوان گردشگری است. (زنده دل و دستیاران، ص ۳۲)
ماسال از آبادی های پر قدمت گیلان بوده و از دو بخش “ماس” و “ال” تشکیل شده است؛ ماس (ماز) در فرهنگ های ایرانی به معنای بزرگ، کوه، مانع و سد و ال به معنای بلند آمده است. بنابراین ماسال را میتوان کوه بلند، کوه وار، کوه بزرگ و بلند معنا کرد.
شهر و ناحیه ماسال در قرون نخستین اسلامی جزء ناحیه تجریم که از نواحی بزرگ پاره باختری گیلان به شمار می آمد، بود. در قرون بعد که ناحیه گسکر آوازه ای یافت، ماسال در قلمرو فرمانروایی گسکر قرار گرفت و به وسیله امیرانی که از سوی حکومت گسکر گماشته می شدند اداره می گردید. در سده های اخیر ماسال جزء ناحیه تالش قرار گرفت و اداره آن به دست خانهای تالش افتاد. (کشوردوست، ۱۳۸۵ص۲۸۴)
ماسال سابقا منطقه ای از گسکر بود. مقارن حکومت قاجاریه طبقه حاکم ماسال از خانواده ای بود که در ” وشمه سرا” اقامت داشتند و بازماندگان آنها عبارتند از : کربلائی اسد بیگ، حسینقلی بیگ و داداش بیگ. سپس در دورهء قاجار مرکز حکومت ماسال را ” درخانه” که در یک کیلومتری شرق بازار ماسال در مرز لوحه سرا و وردم است معرفی کردند که به خاطر اقامت خان در آن به ” خان محله ” معروف بود. ساکنین ماسال از نژاد طالش می باشند که کم کم با مردم خلخال مخلوط شده اند. همچنین رابینو در کتاب فرمانروایان گیلان درباره اوضاع سیاسی و حکومتی ماسال در دوره قاجاریه نقل می کند: ” نزدیک به آغاز سلطنت آقا محمد خان، محمد ولی خان نامی از طایفه اشمد از اهالی خلخال، حکمران ماسال بود. پس از مرگ وی حاجی محمد خان، پسر محمد ولی جانشین پدر شد. او برای آبادانی ناحیه خود تلاش بسیار کرد".
در دوره انقلاب مشروطه ماسال همانند سایر نواحی تالش از سوی ماموران آقا بالا خان سردار افخم، گماشتهء محمدعلی شاه در گیلان سرکوب شد. در دوره جنبش جنگل، ماسال به یکی از کانون های مبارزه جنگلی ها تبدیل گشت و در سرتاسر عمر جنبش جنگل رویدادهای بی شماری را تجربه کرد. (کشوردوست، ۱۳۸۵، ص۲۸۶)
ویژگیهای جمعیتی
جمعیت کل شهرستان لاهیجان بر اساس آمار سال ۱۳۹۰، ۱۶۸۸۲۹ نفر است و تعداد خانوار شهرستان۵۵۱۹۰ می باشد. جمعیت سال ۱۳۹۰ نسبت به دورهء آماری سال ۱۳۸۵ افزایش یافته است.
جمعیت شهر لاهیجان طبق آخرین دوره سرشماری ۱۳۸۵، ۷۱۸۷۱ نفر برآورد شده بود.
متوسط رشد سالانه جمعیت این شهرستان در فاصله سالهای۱۳۷۵-۱۳۶۵ برابر ۸۸/۰ درصد بوده است و از این نظر در سالهای مذکور در رتبه چهارم استان قرار داشته است. (انسان دوست، ۱۳۷۷، ص ۱۹)
جمعیت مناطق شهری از ۲/۲۸ درصد در سال ۱۳۶۵ به رقم ۲/۳۲ درصد در سال ۱۳۷۵ رسیده است که شاهد افزایش جمعیت مناطق شهری و نیز کاهش جمعیت مناطق روستایی از ۸/۷۱ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۸/۶۵ درصد در سال ۱۳۷۵ بوده ایم.