نوآوری تکنولوژیکی
نوآوری ادرای
نوآوری تکنولوژیکی: شامل تکنولوژی ها، تولیدات و یا خدمات جدید است و به دو دسته تقسیم می شود:
الف- نوآوری تولیدی
ب- نوآوری فرآیندی
نوآوری اداری: اشاره دارد به رویه ها، سیاست ها و اشکال سازمانی جدید (جیمنز- جیمنز، ۲۰۰۸).
تقسیم بندی دیگری که در زمینه ابعاد نوآوری وجود دارد این ابعاد را به شرح ذیل توصیف می کند:
رادیکالی
تدریجی
تولیدی
فرایندی
اداری
تکنولوژیکی (یوتربک^[۴۰]، ۱۹۹۴).
نوآوری رادیکالی: حاصل مدیریت موفق شرکت در مواردی است که به صورت همزمان مدل کسب و کار و تکنولوژی تغییر می کند (طالبی، ۱۳۸۵).
نوآوری تدریجی: عبارت است از اضافه کردن تغییراتی بر روی مدل کسب و کار و یا تکنولوژی های موجود و بهبود آن ها.
نوآوری تولیدی: این نوآوری به توسعه و ارائه تولیدات و خدمات جدید و بهبود یافته اشاره دارد.
نوآوری فرایندی: نوآوری فرایندی دربرگیرنده اتخاذ روش های جدید یا بهبود یافته تولید، توزیع یا تحویل خدمت است، تقسیم می شود (جیمنز- جیمنز، ۲۰۰۸).
نوآوری اداری: شامل تغییراتی است که سیاست ها، تخصیص منابع و دیگر فاکتورهای مرتبط با ساختار اجتماعی سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد. این نوع نوآوری از مدیران حرفه سرچشمه می گیرد.
نوآوری تکنولوژیکی: عبارت است از اتخاذ ایده ای که مستقیماً فرایندهای برونداد اصلی شرکت را تحت تاثیر قرار می دهد (دفت، ۱۹۷۸).
۲- ۲- ۸- مدل های نوآوری:
بر اساس تکامل تدریجی مدل ها در طول زمان، راثول دسته بندی را مطرح می کند که در آن مدل های نوآوری به پنج نسل تقسیم می شود. داجسون این پنج مدل را اینگونه نقل کرده است: (Dodgson & Sybille, 2001).
مدل اول (فشار تکنولوژی): در این مدل عامل اصلی نوآوری فشار علم و تکنولوژی است. فشار تکنولوژی به ‌عنوان یک فرایند ترتیبی و خطی ساده در نظر گرفته می‌شود و بازار ظرفی برای ریختن نتایج تحقیق و توسعه در آن است. این مدل تأکید زیادی بر تحقیق و توسعه دارد.

مدل دوم (کشش تقاضا): بر اساس این مدل، تکنولوژی برای پاسخ به نیاز یا تقاضای بازار توسعه می‌یابد. در این مدل نیز به نوآوری به‌ عنوان یک فرایند خطی ساده نگاه می‌شود و بازار به‌عنوان منبع ایده‌ها منشأ هدایت فعالیت‌های تحقیق و توسعه است. تأکید این مدل بیشتر بر بازاریابی است.
مدل سوم (مدل دوگانه): این مدل ترکیبی از مدل های نسل اول و دوم است و در آن نوآوری با ترکیب‌های “کششی- فشاری” و “فشاری- کششی” تفسیر می‌شود. مدل سوم، از فرایندهای متوالی اما دارای حلقه بازخورد تشکیل می‌شود و در آن بین بازار و فعالیت‌های تحقیق و توسعه توازن بیشتری برقرار‌ است.
مدل چهارم (مدل یکپارچه): در مدل چهارم ارتباط و تعامل با تأمین‌کنندگان و مشتریان بیش از پیش مطرح می‌شود و یکپارچگی بین تحقیق و توسعه و تولید مورد تأکید قرار دارد.
مدل پنجم (مدل سیستم‌های یکپارچه و شبکه‌ای): در این مدل، توسعه به ‌صورت موازی و یکپارچه روی می‌دهد و استفاده از سیستم‌های خبره مدل سازی و شبیه‌سازی در تحقیق و توسعه و ارتباط نزدیک با مشتری مورد توجه قرار دارد. یکپارچگی استراتژیک با تأمین‌کنندگان اولیه بیشتر است و ارتباطات افقی نظیر سرمایه‌گذاری مشترک، تحقیقات گروهی، همکاری در تنظیم بازار و غیره نیز مدنظر قرار دارد. این مدل بر انعطاف‌پذیری بنگاه و سرعت توسعه محصول جدید تأکید دارد (Dodgson & Sybille, 2001).
۲- ۲- ۹- نوآوری در رسانه:
یکی از عوامل اثرگذار در نوآورى در یک سازمان، محیطی است که سازمان در آن فعالیت می کند. این محیط با مولفه های فرهنگی، اقلیمی، انسانی و سازمانی متفاوتی تعریف می شود. عموماً مى توان گفت که پپشرفت یک سازمان به تعهد در ا یجاد ارتباط مناسب با محیط بستگى دارد (پیراسته فر،۱۳۸۰،۵۰-۴۹).
۲- ۲- ۹- ۱- ویژگى هاى یک سازمان رسانه اى خلاق و نوآور:
رقابت کامل و فشرده: در یک سازمان رسانه ای در صورتی خلاقیت حاصل می شود که تک تک افراد رقابت مثبت و سازنده ای داشته باشند.
فرهنگ پویا: بر پایه فرهنگ پویا، اتلاف وقت مفهومی ندارد. بدیهی است در چنین بستر مناسبی بحث رقابت، خلاقیت، نوآوری و سازمان های پویا بهتر شکل می گیرد.
دسترسى به مدیران: در سازمان خلاق، کارکنان به راحتی می توانند افکار و دیدگاه های خود را مستقیم و بدون واسطه به گوش مدیران برسانند و پیشنهادهای خود را ارائه دهند.
احترام به کارمندان و ایجاد انگیزش در میان آنان: از ویژگی های دیگر سازمان های خلاق، احترام به افراد است تا کارکنان به این باور دست یابند که می توانند همگام با نیازهای سازمان رشد کنند.
ارائه خدمات عمومی: هدف نهایی در این سازمان ها توجه به نیازمندی های جامعه و جلب رضایت مخاطبان است.
گردش شغلى: در سازمان های رسانه ای خلاق، افراد دارای تخصصی ویژه نیستند و این امکان را دارند که در جایگاه مناسبی قرار بگیرند.
امنیت شغلى: روابط دائم و بلندمدت کارکنان در این نوع سازمان ها از دیگر ویژگی های سازمان خلاق است.
کار گروهی: در سازمان های رسانه ای، کارها به صورت گروهی انجام می شود و گروه های کیفیت نیز نقش موثری در جهش آن ها دارند. در این نوع سازمان ها، همه مدیران، مسئله تغییرو تحول را با خشنودی و رضایت می پذیرند و در برابرآن مقاومت نمی کنند، طبیعی است در چنین سازمانی، ضرورت ندارد که مدیر بخش، وقت زیادی را برای چگونگی برخورد با تغییرات اختصاص دهد، زیرا همه به این باور رسیده اند که تغییر و نوآوری دارای ارزش مثبت است (رخشا، ۱۳۸۷).
۲- ۲- ۹- ۲- انواع نوآوری در رسانه:
ماهیت (طبیعت)ویژه کارهای خبری یعنی تغییرات سریع و مداوم و پیدایش وضعیت های جدید و نیاز به نوآوری و خلاقیت های به موقع در این خصوص باعث می شود، سیاست گذاری در این مورد شکل خاصی به خود گیرد، در یک مقایسه می توان سازمان های خبری را همچون اورژانس بیمارستان دانست که در آن، هر لحظه بیمار جدیدی با وضع خاص وارد می شود (اسکویی، ۱۳۸۶).
۲- ۲- ۹- ۲- ۱- نوآوری در اهداف و خط مشی های عمومی:
در این مورد، منظور از اهداف، همان اهداف رسانه است، اهداف رسانه چیزی جز زیرمجموعه ای از اهداف نظام نیست و خط مشی های کلی اصولاً بر اساس آرمان ها و ایدئولوژی نظام حاکم تعیین می شود. آرمان ها اهداف را در حوزه مشخصی محدود می کنند و سیاست گذار رسانه، حرکت خود را در جهت نیل به آرمان تعیین می کند. هر حکومتی دارای ایدئولوژی خاصی است که خود بر پایه آن بنا شده و شکل خاص هر حکومت، خود نشان دهنده ایدئولوژی آن حکومت است. در طیف اشکال حکومت، در یک طرف دیکتاتوری و در یک طرف دیگر دموکراسی قراردارد، معمولاً در این طیف، هر چه از سمت دیکتاتوری به سمت دموکراسی حرکت کنیم، نقش مردم در سرنوشت خود و در دولت خود بیشتر و موثرتر است،از این رو حکومت هایی که به صورت دموکراسی مبنی بر تاکید نقش مردم و مخاطبان، مشارکت در مسائل ملی و دولتی دارند، معمولاً از نوع حکومت مشارکت پذیر هستند؛ یعنی اینکه به خواسته ها و خلاقیت های مردم و تاثیر آن ها در شکل دولت توجه بیشتری می کنند. سیاست گذاری و نوآوری رسانه ای در این نوع حکومت ها باید به گونه ای باشد که به نقش مشارکت جویی مردم یعنی توجه به افکار نو و خلاقیت های فکری ملت و موثر آنان در حکومت توجه شده باشد.
۲- ۲- ۹- ۲- ۲- نوآوری در راهبردها:
مفهوم راهبرد در خبر از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. با توجه به پویایی و تغییرات در عرصه خبر، راهبرد نیز در تعامل با محیط، در حال تغییر و پویایی است؛ جنبه های مختلف نوآوری خبری شامل:
راهبرد خبری به معنای موضع
راهبرد خبری به معنای الگو
راهبرد خبری به معنای نقشه۴
راهبرد خبری به معنای طرح است

۲

۲

۲

۱

۱

۱

۱

۱

۱

۱

۱۹

۳-۴- تکنیک جمع‌ آوری اطلاعات و ابزار سنجش متغیرها
در این پژوهش جهت جمع‌ آوری اطلاعات از «پرسشنامه‌ی محقق‌ساخته» استفاده شده است. پرسشنامه تدوین شده دارای ۳۰ سؤال است که اکثر آن‌ها دارای طیف لیکرت بوده و با بهره گرفتن از نظرات صاحب‌نظران امر به ویژه اساتید مشاور و راهنما طراحی شده است. شایان ذکر است که پرسشنامه این پژوهش از نوع منظم^[۲۰]و بسته است که منجر به سهولت استخراج نتایج و تسهیل در پاسخگویی می‌شود.

۳-۵- سنجش روایی و اعتباریابی^[۲۱] پرسشنامه

در این پژوهش برای رسیدن به روایی محتوایی مناسب اقداماتی در چند مرحله صورت گرفت که ابتدا بر اساس اطلاعاتی که در این ارتباط در کتاب‌ها و تحقیقات متفاوت جمع‌ آوری شده مفاهیم اولیه محتوای پرسشنامه انتخاب شد و سپس با یاری استاد راهنما نسبت به بررسی و اصلاح آن‌ها اقدام شد و در یک جمع‌بندی منطقی پرسشنامه‌ای که در پیوست آمده است که به نظر می‌رسد بیشترین نزدیکی مفهومی با موضوع قابل سنجش داشته است به عنوان پرسشنامه انتخاب شد.

از آنجا که پرسشنامه خود ساخته بر اساس رتبه‌بندی مقیاس لیکرت طراحی شده بود، برای بررسی اعتبار و همسانی درونی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد؛ و به این منظور پرسشنامه تدوین شده بر روی یک نمونه کوچک ۳۰ نفری از جامعه مورد نظر به صورت تصادفی و آزمایشی اجرا و سپس داده‌های به دست آمده وارد رایانه شده و با نرم‌افزار SPSS، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. نتایج حاکی از آن است که پرسشنامه با ضریبی معادل ۷۵/۰ از اعتبار مناسبی برخوردار بوده است.
جدول شماره ۳-۵: جدول روایی(آلفاکرونباخ)هر یک از شاخص متغییر آگاهی از حقوق شهروندی

ردیف

شاخص متغییر آگاهی از حقوق شهروندی

اندازه آلفا قبل از اجرا
N30

اندازه آلفا بعد از اجرا
N384

۱

گویه پایبندی به قوانین و مقررات

۷۶۳/۰

۷۸۶/۰

۲

گویه داشتن روابط اجتماعی

۷۸۹/۰

۸۰۲/۰

۳

گویه پایبندی به حفظ محیط‌زیست

۷۹۰/۰

۷۹۶/۰

۴

گویه پایبندی به هویت ملی

ماتریس کوواریانس آمیخته و آماره آزمون عبارت است از:
و
با در نظر گرفتن و با توجه به اینکه است، داریم:
بنابراین با توجه به اینکه است فرض صفر رد نمی­ شود. به عبارت دیگر میانگین نمرات دو گروه تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارند.

آزمون MNV
ماتریس و آماره آزمون عبارت است از:
و
مجدداً با در نظر گرفتن در جه آزادی و مقدار بحرانی عبارت است از:
بنابراین با توجه به اینکه است فرض صفر رد نمی­ شود. به عبارت دیگر میانگین نمرات دو گروه تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارند.
مثال ۵-۲: این مثال به بررسی تغییرات ایجاد شده در برخی از ویژگی­های جمجمه در طول زمان در ۵ جامعه می ­پردازد. (داده ­ها براساس کتاب تامسون (Thomson) و راندال (Randall) جمع­آوری شده است.) بدین منظور از هر کدام از ۵ دوره اوایل دوره قبل از مصر باستان ( حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد )، اواخر دوره قبل از مصر باستان ( حدود ۳۳۰۰ سال قبل از میلاد )، دوره دوازدهمین و سیزدهمین پادشاه مصر ( حدود ۱۸۵۰ سال قبل از میلاد )، دوره بطلمیوسی ( حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد ) و دوره رومی­ها ( حدود ۱۵۰ سال بعد از میلاد ) ۳۰ جمجمه انتخاب شده است و برای هر جمجمه ۴ ویژگی حداکثر پهنا (maximum breadth)، اندازه استخوان گونه ( zygomatic length )، طول دندانی (dentoalveolar length) و ارتفاع بینی (nasal height) اندازه ­گیری شده است. (مشخصات ذکر شده از جمجمه­های مردان مصری در منطقه تبس اندازه ­گیری شده و بر حسب میلی­متر می­باشد.) همچنین مشاهدات جمع­آوری شده از توزیع نرمال چند متغیره تبعیت می­ کنند.
به منظور راحتی در انجام محاسبات، ۴ دوره زمانی اول و از هر دوره، ۱۵ مشاهده اول در نظر گرفته شده است. هدف از این مطالعه آگاهی از این موضوع است که آیا مشخصات ذکر شده در طول زمان به طور متوسط تغییر کرده است یا نه.
بنابراین در این مثال ۴ گروه ۴ بعدی داریم به گونه ­ای که تمام اندازه­ های نمونه ۱۵ می­باشد. فرض­های مورد نظر عبارت است از:
براساس داده ­ها بردارهای میانگین نمونه ­ای عبارت است از:
همچنین ماتریس­های زیر را در نظر بگیرید:
بنابراین بردار و آماره برابر است با
و
آزمون جانسن
با توجه به روابط ( ۳-۱-۲ ) و ( ۳-۱-۱ ) مقادیر و محاسبه می­ شود. همچنین مقدار مشاهده شده آماره آزمون جانسن برابر است با:
.
با در نظر گرفتن و با توجه به اینکه و به دست می ­آید، است.
بنابراین به دلیل اینکه نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. همچنین با توجه به اینکه
و کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از جمجمه­ها با گذشت زمان تغییر می­ کند.
آزمون متغیر تعمیم یافته
براساس این آزمون ابتدا ماتریس­های و بردارهای را برای ۴ گروه محاسبه می­کنیم. سپس به دفعات زیاد مثلاً ۱۰۰۰۰۰ بار ماتریس­های تصادفی را از توزیع تولید می­کنیم. در هر بار با بهره گرفتن از مقادیر ، و آماره را با بهره گرفتن از رابطه ( ۳-۲-۳ ) به دست می­آوریم. سپس p- مقدار را از طریق نسبت دفعاتی که آماره بزرگتر یا مساوی با مقدار ۱ است محاسبه می­کنیم که برابر با ۰۰۰۹/۰ به دست می ­آید. بنابراین با توجه به اینکه p- مقدار کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از جمجمه­ها با گذشت زمان تغییر می­ کند.
آزمون بوت استراپ پارامتری
برای به دست آوردن p- مقدار آزمون PB ضرایب چولسکی را محاسبه می­کنیم. سپس با بهره گرفتن از الگوریتم گفته شده در بخش ۳-۳، p- مقدار بوت استراپ پارامتری را محاسبه کرده که برابر با ۰۴۱۰/۰ می­ شود. بنابراین با توجه به اینکه p- مقدار کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از جمجمه­ها با گذشت زمان تغییر می­ کند.
مثال ۵-۳: در این مثال به بررسی انجام شده بر روی سه گونه گل از گل­های سوسن می­پردازیم. (داده ­ها از کتاب اندرسون جدول ۳-۴ جمع­آوری شده است.) در یک تحقیق زیست شناسی سه گونه گل از هر گونه ۱۰ گل به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است. از هر نمونه ۴ ویژگی طول کاسبرگ (sepal length)، پهنای کاسبرگ (sepal width)، طول گلبرگ (petal length) و پهنای گلبرگ (petal width) اندازه ­گیری شده است.حال می­خواهیم بررسی کنیم که آیا ۴ ویژگی مورد نظر به طور متوسط در این سه گونه گل تفاوت دارند یا نه. به عبارت دیگر می­خواهیم فرض زیر را آزمون کنیم:
براساس داده ­ها بردارهای میانگین نمونه ­ای عبارت است از:
همچنین ماتریس­های زیر را در نظر بگیرید:
بنابراین بردار و آماره برابر است با
و
آزمون جانسن
با توجه به روابط ( ۳-۱-۲ ) و ( ۳-۱-۱ ) مقادیر و محاسبه می­ شود. همچنین مقدار مشاهده شده آماره آزمون جانسن برابر است با:
.
با در نظر گرفتن و با توجه به اینکه و به دست می ­آید، است.
بنابراین به دلیل اینکه نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. همچنین با توجه به اینکه
و کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از سه گونه گل به طور متوسط متفاوت است.
آزمون متغیر تعمیم یافته
براساس این آزمون ابتدا ماتریس­های و بردارهای را برای ۳ گروه محاسبه کرده و سپس براساس رابطه ( ۳-۲-۳ ) آماره را ۵۰۰۰ به دست می­آوریم. سپس p- مقدار را از طریق نسبت دفعاتی که آماره بزرگتر یا مساوی با مقدار ۱ است محاسبه می­کنیم که برابر با صفر به دست می ­آید. بنابراین با توجه به اینکه p- مقدار کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از سه گونه گل به طور متوسط متفاوت است.
آزمون بوت استراپ پارامتری
برای به دست آوردن p- مقدار آزمون PB ضرایب چولسکی را محاسبه می­کنیم. سپس با بهره گرفتن از الگوریتم گفته شده در بخش ۳-۳، p- مقدار بوت استراپ پارامتری را محاسبه کرده که برابر با صفر می­ شود. بنابراین با توجه به اینکه p- مقدار کمتر از سطح معنی داری است، نتیجه می­گیریم فرض صفر رد می­ شود. به عبارت دیگر مشخصات اندازه ­گیری شده از سه گونه گل به طور متوسط متفاوت است.
۵-۲- نتیجه ­گیری
با توجه به مطالعات و بررسی­های انجام شده بر روی نرخ خطای نوع اول می­توان نتیجه گرفت که آزمون GV عملکرد ضعیفی دارد. در حالی که آزمون PB تنها آزمونی است که در تمام شرایط رضایت بخش می­باشد. همچنین در صورت مقایسه دو بردار میانگین نرمال، آزمون PB با آزمون تقریبی MNV یکسان است. علاوه­براین کاربرد آزمون PB در صورت مقایسه چندین بردار میانگین نرمال را می­توان از مزیت­های این آزمون در مقایسه با آزمون MNV به شمار آورد.
پیوست
پیوست۱: قضایای مورد نیاز

آرژانتین

ویلاس میساریاس

Villas Misarias

مکزیک

کلونیاس لتاریاس

Colonias Letaras

فیلیپین

برنگ برنگ

Barong-Barong

برمه

کوتیتس

Kevettits

ترکیه

جکندو

Gecekondu

مسکن خلق الساعه در اکثر شهرهای جهان سوم برپا شده و در هر نقطه ای بنا به دلایلی بر آن نامی خاصی نهاده‌اند مثلاً در فیلیپین ساکنین این محله‌ها را (Barongbarongs) در ترکیه (gecekondu) در ونزوئلا(ranchos) در مکزیکوسیتی(Colonias Proletarias) در پرو (barriados) در هندوستان(bustees) و در ایران نوع بهتر مساکن خلق الساعه را شهرک‌های غیرمجاز و انواع دیگر را حلبی شهرها یا حلبی‌آباد، زاغه و آلونک نشینی نام داده‌اند. جمعیت ساکن انواع خانه‌های خلق الساعه یا ناهنجار در شهرهای مختلف طبعاً متفاوت است لیکن در تمامی جهان سوم سریعاً روبه فزونی است. تخمین‌های سال ۱۹۶۴ میلادی نشان می‌دهد که  جمعیت آنکارا،  جمعیت مکزیکوسیتی، ۱۷% جمعیت هنگ کنگ،  جمعیت کاراکاس، ۱۳ درصد جمعیت دهلی، ۲۳ درصد جمعیت مانیل ساکن مسکن نابهنجار بوده‌اند.
تمامی کشورهای جهان سوم برای ویران کردن خانه‌های نابهنجار و اسکان ساکنین در نقاط دیگر و جلوگیری از رشد بیشتر این قبیل محلات چاره‌هایی اندیشده‌اند و با توجه به مسایل خدمات شهری می‌توان ادعا کرد که مسکن نابهنجار یکی از مهمترین مسایل برنامه‌ریزی شهری جهان سوم را تشکیل می‌دهد و شاخص تمام عیار مسایل شهری کشورهای یاد شده به شمار می‌رود.

زیرا را از یکسو نشان دهنده وابستگی‌دیرپای این قبیل کشورها به سرمایه‌داری جهانی است که شروع آن در بسیاری از نقاط به ۱۵۰ سال قبل بر می‌گردد. و از سوی دیگر نمود بارز مهاجرت بی‌رویه و بی‌برنامه‌ای است که در کشورهایی آغاز تخلیه روستا یا مهاجرت بنه کن بشمار می‌رود. مسکن نابهنجار همچنین منعکس کننده رشد غیرمنطقی شهری خاصه به صورت تک قطبی در جهان سوم است، معضل مسکن، استفاده غیر مجاز از شبکه‌های خدمات شهری که در مواردی از هم اکنون بیش از ظرفیت‌ واقعی خود مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. مسایل بهداشت محیط و بالاخره استعداد آسیب زایی این مناطق نیز نشان دهنده اهمیت مساله مسکن نابهنجار در برنامه‌ریزی و سیاست شهری جهان سوم است. از این رو موضوع پژوهشی در خور توجه و ارزنده‌ای را پدید می‌آورد.
با مروری گذرا شهری شدن شتابان خاندان بشری طرح گردید و اشاره شد که این فرایند سالمند از این پس بیشتر بر دوش مردم ملل محروم جهان به پیش خواهد راند و گرچه شهری شدن غرب سرمایه‌داری با روی آوری سیل‌وار به شهر در جهان سوم، به ظاهر مشابه به نظر می‌رسد، لیکن بین این دو فرایند تفاوت‌های بنیادین وجود دارد که علوم اجتماعی رسمی، تاریخ و نظریه ستیز آمریکایی از ان به سادگی در می‌گذرد و شهری شدن همه خاندان انسانی را یکسان می‌انگارد و مسیر آتی آن را رسیدن به سرمایه‌داری لیبرال غربی می‌پندارد. شهری شدن جهان سوم پرشتاب‌تر و ناهمگون‌رخ می‌دهد و سلسله مراتب متعادل نظام شهری پدید نمی‌آید، انبوه روستاهای شهرنما در قاعده این نظام قرار می‌گیرد و بزرگ سری یا ماکرو سفالی از ویژگی‌‌های راس هرم نظام شهری می‌گردد. فضای جهان سوم به صورتی قطبی سازمان می‌یابد و پایتخت و یک یا دو شهر دیگر بر کل نظام شهری حاکمیت همه جانبه و بلامنازع پیدا می‌کنند و شهرها بدون ارتباط با ظرفیت‌ واقعی توسعه درون‌زای خود به شکلی از هم گسسته، قارچ گونه می‌رویند و تنها هدفی که فرا روی دارند تبدیل کالای ساخت خارج یا سرهم‌بندی شده در داخل، به زباله از طریق مصرف دم افزون به شمار می‌رود. وظیفه‌ای که به ستم دیدگان جهان سوم یا وابسته، محول شده است دردناک آنکه با ارزش شدن مصرف و امکان مصرف بدون تولید، جهان سومی می‌کوشد تا به هر قیمت گوی سبقت از همگنان خویش برباید و هر دم با افزودن بر مصرف و نمایش الگوی مصرفی غرب سرمایه‌داری بر شئونات خویش بیافزاید.
طی این فرایند که توسعه یافتن، مدرن شدن، صنعتی شدن، پیشرفت، رشد اقتصادی و. .. خوانده می‌شود. نرخ مبادله بین شهر و روستا، به زبان روستا تغییر می‌کند و با مرکزیت یافتن شهر و راه یافتن رسانه‌های همگانی به روستا و یا آمد و شد بین شهر و روستا، انبوه روستاییان به شهرها روان می‌شوند تا از طریق توزیع کالاو یا دست یازیدن به مشاغل پارازیت که لازمه الگوی عاریتی مصرف جامعه جهان سوم است، امروزه خویش، پیروز به فردا رسانند. انبوه مهاجران روستایی باضافه جوانانی که به سن تشکیل خانواده ای مستقل رسیده‌اند و یا رانده شدگان اقشار مختلف اجتماعی، در جستجوی سرپناه که خود به کالایی اساسی و لذا سودآور تبدیل شده، به هر سوی روان می‌شوند و طیف وسیعی از انواع سرپناه بین دو قطب کاخ و کوخ‌نشینی پدید می‌آید.
مساکن یک شبه برپا شده یا خلق الساعه اینجا و آنجا از سرناچاری و یا سودطلبی بر پا می‌گردد که به صورت منفرد، گاه اجتماع‌های زاغه، کپر و یا آلونک نشین که در هر کشوری به دلیلی خاص نامی ویژه دارند، پا به هستی می‌گذارند و با خود مسایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و بالاخره آسیب‌شناختی، محیط‌زیستی و برنامه‌ریزی و سیاست‌شهری بسیاری را خلق می‌کنند که موضوع‌های پژوهشی در خور توجهی به شمار می‌روند و همگی حول محور مسکن نابهنجار قابل بحث و بررسی‌اند.^[۶۸]
بهر تقدیر برکنار از تفاوت‌های مساکن نابهنجار در مغرب زمین و جهان سوم، معضل سرپناه در بین ملل عقب نگاهداشته شده با شدتی به مراتب هشدار دهنده‌تر مطرح و به وضوح عیان است. جا دارد که با نگاهی به برخی از آمارهای موجود مساله به گونه‌ای عینی‌تر مورد توجه قرار گیرد. بنا به مطالعات انجام شده بیش از ۵۰ درصد خانوارهای شهری هندی تنها یک اطاق دارند و متوسط افراد ساکن در هر اطاق ۴/۴ نفر است. (۳۶: ۱۹۷۲؛ Rosser) در بمبئی بزرگ نیز ۷۷ درصد خانوارها در یک اطاق زندگی می‌کنند و بعد متوسط این قبیل خانوارها ۳/۵ نفر است (۶-۳۷۵: ۱۹۷۸و Misra) در بمبئی انبوه بی شماری شامگاهان بر پیاده رو سر بر بالین می‌نهند (۸۳: ۱۹۷۴ و Ramachandaran).
در غنا بعد خانوارهای ساکن در یک اطاق ۵/۲ تا ۲/۳ نفر است (۱۹۷۵و Hinder ink& Sterkenburg) بسال ۱۹۶۹ میلادی در جاکارتا فقط ۸ درصد خانوارها آب لوله‌کشی و برق داشته اند و ۷۶ درصد فاقد هر دو بوده‌اند (۶۶: ۱۹۷۱ و Oliver) البته به قول گیلبرت (۱۱۵: ۸۱-۱۹۸۲)ردیف کردن ارقامی از این دست در مورد تمامی کشورهای جهان سوم به سادگی امکان‌پذیر است، لیکن در بحث از مسکن نابهنجار جهان سوم به عکس مغرب زمین و برکنار از شرایط بد و نامساعدی که از مرور چنین ارقامی در ذهن خواننده نقش می‌بندد و احساسات او را بر می‌انگیزاند، توجه به چند نکته از اهمیت حیاتی برخوردار است:
بدمسکنی نابهنجار شهری‌های جهان سوم به ویژه نزد مهاجران روستایی باید با شرایط سرپناه در روستای‌های این جوامع مقایسه شود. چه بسا پس از آنجا چنین مقایسه‌ای شرایط مسکن مهاجران در مبدا، یعنی قبل از مهاجرت و در روستا به مراتب بدتر از وضع نابهنجار مسکن ایشان در شهر یا مقصد مهاجرت باشد.
در بررسی مسکن نابهنجار معمولاً معیارهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در تدوین این قبیل شاخص‌‌ها و معیارها معمولاً غرب مرکزی نقش اساسی دارد. شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی غرب سرمایه‌داری متکی به فردگرایی و مصرف‌گرایی مفرط است و لذا محاسبه سرانه‌ها براساس چنین ویژگی‌های انجام می‌گیرد که به جوامع جهان سوم قابل تعمیم نیست.
مسایل محرومان جهان سوم به گونه‌ای است که شاید در مواردی داشتن سرپناهی کاملاً مناسب در اولویت قرار نگیرد. برای مثال چادرنشینان گوشه‌ای از کلان شهرها را در نظر آورید که از بیکاری و در نتیجه صدها مشکل اجتماعی در رنج و عذاب دایمی‌اند، برای چنین مردمانی شغل مناسب و حتی نامناسب که قوت لایموت فرزندانشان را تامین دارد بر سرپناهی پایدار مرجح است. لذا به هنگام بحث از سرپناه، در نظر گرفتن اولویت‌ها و تفاوت‌های ملی،منطقه‌ای و حتی ناحیه‌ای الزامی می‌شود.
بالاخره باید توجه داشت که در بررسی مسکن نابهنجار فقر تنها بعدی از ابعاد گوناگون مساله را (گرچه بعد بسیار مهم) تشکیل می‌دهد.
در بررسی مساکن نابهنجار و انواع آن خانوارهایی مشاهده شده است که به راحتی قادر به تامین مسکن کاملاً مناسب در نقاط دیگر کلان شهرهای جهان سوم‌اند، لیکن به دلایل متفاوت و متنوعی اقامت در مساکن نابهنجار را برگزیده‌اند. تحقیقات متعدد مربوط به مساله مورد بحث نشان می‌دهد که با چهار زمینه اساسی بیش از سایر زمینه‌ها، توجه و درنگ شود. این چهار زمینه عبارتند از، فقر و معضل مسکن، نوع مشاغل، آسیب‌های اجتماعی و جرم و بالاخره روابط قومی، عشیره‌ای و تجانس گروهی. طبیعی است که این چهار زمینه عوامل پیدایش و تدوام اجتماع مساکن نابهنجار را در سطح میانه تحلیل مشخص می‌دارد. در سطح خرد، روانشناسی ساکنین، مسایل بهداشت محیط روابط درون گروهی و برون گروهی و مسایلی از این دست طرح می‌شود.
ناگفته پیداست که شرایط ساختاری جامعه محیط بر مساکن نابهنجار و در فرجامین تحلیل ویژگی‌های نظام‌های سرمایه‌داری و شبه سرمایه‌داری وابسته در سطح کلان تحلیل علت اساسی پیدایش چنین پدیده‌هایی به شمار می‌روند. لیکن به طور خلاصه می‌توان گفت که با توجه به تمامی معیارهای و پارامترهای دخیل مساله مسکن نابهنجار از جمله مشکلات اجتماعی جوامع جهان سوم است که با شتابی هشدار دهنده رو به فزونی است. از سوی دیگر دیدگاه‌های موجود نیز قادر به تحلیل تام و تمام این پدیده اجتماعی نبوده‌اند و در کشور ایران به ویژه مطالعات همه جانبه و جامعی در باب مساکن نابهنجار صورت نگرفته است که این خود نشان‌دهنده ضرورت دست یازیدن به چنین مطالعاتی است. لیکن قبل از هر چیز باید انواع مساکن نابهنجار را مشخص و ویژگی‌های هر یک را معلوم داشت.
همانگونه که بیان شد مسکن نابهنجار در هر جامعه‌ای براساس مقتضیات تاریخی، سطح توسعه و شرایط اقتصادی و اجتماعی ویژه خود طیفی از انواع سرپناه را در بر می‌گیرد که یک سوی ان به قول چارلز ابرامز (Charles Abrams) خیابان خوابان قرار دارند و در قطب مقابل خانه‌های مستقل لیکن کوچک، روستاگونه و فاقد تسهیلات و تاسیسات شهری مناسب و بهداشتی جای می‌گیرند. ” خیابان خوابان در واقع از ساکنین مساکن خلق الساعه‌اند بدون آنکه مسکنی در کار باشد. به سال ۱۹۷۰ در کلکته ۶۰۰۰۰۰ نفر در خیابان می‌خوابیده‌اند. سرشماری سال ۱۹۶۳ بمبئی نشان داده است که از هر ۶۶ نفر یکی بدون سرپناه شب به روز می‌آورد و ۷۷۰۰۰ نفر در راه پله‌ها مسکن می‌گزینند. در لاگوس نیجریه صاحبان مغازه‌ها به برخی از خیابان خوابان آشناتر اجازه‌ می‌دهند تا بر درگاه مغازه آنان سر بر بالین نهند به شرط آنکه از مغازه پاسداری کند و سایر خیابان خوابان را از آنجا براند.
خیابان خوابی‌ با ویژگی‌هایی همراه است که به خیابان خوابان شخصیتی خاص می‌بخشد، زیرا آرمیدن در فضای باز مانع تشکیل خانواده است و در آن از خلوت و راحت چهار دیواری خبری نیست، آدمی هرگز تنها نمی‌ماند و از گرما، سرما، باد، برف و باران گریزی ندارد و نیازهای ساده‌ای چون قضای حاجت به سادگی برآورده نمی‌شود و نگاه‌های تحقیرآمیز و پرمعنا و راندن دایمی از هر موقف و محلی را به دنبال دارد که دریادلان را نیز به ستوه آورد. مرحله بالاتر از خیابان خوابی، کارتن خوابی است و پس از آن ویرانه نشینی است که در جوامعی چون ایران سابقه‌ای کهنسال دارد که به جای خود مورد بحث بیشتر قرار خواهد گرفت. پس از ویرانه نشینی‌، زاغه، کپر، چادر و آلونک نشینی‌ قرار دارد.
خیابان خوابان و ویرانه نشینان معمولاً مجتمع نمی‌زیند و نوع سرپناه آنان به گونه‌ای است که فردگرایی مفرط را ترویج می کند. اگر زیر پل و پله‌ای به کف آید فوراً اشغال می‌شود و دیگری را بدان راهی نیست چرا که اجتماع در این اماکن معمولاً مساله ساز می‌شود. اما زاغه، کپر، چادر و آلونک نشینی گونه خاصی از اجتماع (‍Community) به حساب می‌آید و ویژگی‌های چنین مکانهایی را به خود می‌گیرد. پائولاین یانگ این مشخصات را به شکل زیرخلاصه می‌کند:
“اجتماع ۱- منطقه و بخشی از مکان را اشغال می‌کند ۲- با منافع مشترک ساکنین مشخص می‌گردد ۳- الگوهای مشترکی بر روابط اجتماعی و اقتصادی ساکنین حاکم است ۴- تجانس و همبستگی مشترکی بین اعضا پدید می‌آید که از شرایط حاکم بر اجتماع نشات می‌گیرد. ۵- در برگیرنده مجموعه‌ای از نهادهای اجتماعی است ۶- درجه ای از کنترل اجتماعی در مورد تمامی اعضاء اعمال می‌دارد.”^[۶۹]
۲-۲- تاریخچه حاشیه‌نشینی^[۷۰]
همه شهرهای جهان خصوصاً در کشورهای در حال توسعه به نوعی با مشکلات ناشی از حاشیه‌نشینی و زاغه نشینی مواجه هستند. انگلس، یکصد سال پیش در انگلستان به محلات زاغه‌ای اشاره می‌کند و وجود آنها را ناشی از انقلاب صنعتی می‌داند و نقش مسؤولان دولتی را در احداث مسکن (خانه‌سازی) و ارائه مقرراتی برای کنترل خانه‌سازی و ارائه قوانین مربوط به طراحی تصدیق می کند. این مناطق، همان مناطق زاغه‌ای هستند که همه کشورها در صدد رهایی از آن هستند. سکونتگاه‌ غیرقانونی (عدوانی) از مدت زمان طولانی وجود داشته است ولی با مفهومی متفاوت با امروز در واقع این گونه سکونت‌گاه‌ها غیرقانونی نبوده‌اند. سکونتگاه‌ غیرقانونی Squatter اصطلاحی است که اخیراً به وسیله غربیها به کار رفته است و اولین بار در نوشته‌های چالرز آبرام و جان تورنر و به ویژه پس از کنفرانس مسکن وانکوور کانادا در سال ۱۹۷۶ رایج گردید. این تصویر جدید از چنین سکونتگاه‌های غیرقانونی و خودمختار به عنوان سکونتگاه‌ عدوانی، باعث می‌شود که روش‌های مقابله‌ای و دشمنی جویانه نسبت به آنها به روش های حمایت از آنها تغییر کند.
آبرامز (۱۹۶۴) مراحل ایجاد سکونتگاه‌های غیرقانونی را پیروزی مناطق شهری برای ایجاد سرپناه و مسکن قلمداد می‌کند و آن را به وسیله قانون اجبار قانونی تعریف می‌کند. تورنر (۱۹۶۹) در مورد چنین سکونتگاه ‌هایی نظریه مثبتی دارد و آن را به عنوان راه حل بسیار موفقیت‌آمیز برای مشکلات مسکن مناطق شهری کشورهای در حال توسعه می‌داند. پاین (۱۹۹۷) تعبیر مشابهی به کار می‌برد و گسترش سکونتگاه غیرقانونی Squatter را در چشم‌اندازی سراسری ناشی از رشد شهری جهان سوم و چاره ناپذیری آن قلمداد می‌کند. تعداد زیادی از مطالعات موردی که در سال ۱۹۷۶ در کنفرانس مسکن وانکوور کانادا مطرح گردید، شرایط این سکونت‌گاه‌ها را روشن نموده و برای حل مشکلات چنین سکونتگاه‌هایی به یک روش متعهدانه و متمرکز شده تاکید می‌کند.
شکل‌گیری و توسعه سکونتگاه‌های غیرقانونی تابعی از عوامل داخل و خارجی است. از عوامل داخلی می‌توان به مواردی مانند فقدان ممر عایدی تضمین شده و دیگر مسائل مالی، شغل‌های روزمزد با دستمزد کم که در بسیاری موارد موقت و نیمه دائم است، اشاره نمود و دلایل خارجی مواردی مانند قیمت بالای زمین و مسکن، بی‌توجهی دولت نسبت به رسیدگی به وضعیت این مناطق، استانداردهای بالای مسکن قابل قبول، آیین‌نامه‌ها، ضوابط و مقررات، طرح‌های پیچیده، مجوزها، تصویب قوانین منطقه‌ای، موانع و مشکلات نهادی و سازمانی را شامل می‌شوند. شاخص‌های داخلی و خارجی که کیفیت و اندازه یک سکونتگاه ‌را تعیین می‌کنند در جدول زیر دسته بندی گردیده‌اند:

۵-۳ گردآوری داده ­های تحقیق و محاسبه متغیرها

مرحله گردآوری اطلاعات، فرآیندی است که طی آن محقق یافته­های میدانی و کتابخانه­ای را جمع­آوری و به روش استقرایی، به طبقه ­بندی و سپس تجزیه و تحلیل آنها می ­پردازد، و فرضیه تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می­دهد. در نهایت حکم صادر می­ کند و پاسخ مسئله خود را به اتکای آنها می­یابد. به عبارت دیگر محقق به اتکای اطلاعات گردآوری شده، واقعیت و حقیقت را آنطور که هست کشف می­نماید. بنابراین، اعتبار اطلاعات اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا اطلاعات غیرمعتبر، مانع از کشف حقیقت و واقعیت می­گردد و مسئله مورد نظر محقق به درستی معلوم نمی­گردد (حافظ نیا، ۱۳۷۷).

برای جمع­آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیقات کاربردی روش­های متفاوتی وجود دارد. برخی از این روش­ها در تحقیقات مالی کاربرد بیشتری داشته و بیشتر مورد استفاده محققین پژوهش­های مالی قرار می­گیرد. به هر ترتیب روش جمع­آوری در پژوهش­های علمی باید به­گونه ­ای انتخاب شود که از طریق آن بتوان اطلاعات واقعی و دقیقی را که در زمینه موضوع تحقیق دارای اهمیت می­باشند، جمع آوری نمود. اطلاعات و داده ­های مورد نیاز این تحقیق عمدتاً از منابع و روش­های ذکر شده در ذیل جمع آوری شده است:
الف) کتابخانه
برای دستیابی به روش­های صحیح و علمی تحقیق و آشنایی با فرایند تحقیق علمی و جمع­آوری اطلاعات مرتبط با فصل دوم و تهیه بخش مروری بر ادبیات و سوابق موضوع و همچنین آشنایی بیشتر محقق با جزییات موضوع از اسناد و مدارک کتابخانه­ای استفاده شده است.
ب) استفاده از نرم­افزار و سایت ها
داده ­ها از سایت رسمی سازمان بورس اوراق بهادار تهران جمع آوری شده اند. سپس، با بهره گرفتن از نرم­افزار صفحه گسترده محاسباتی و آماری مورد استفاده در رشته مالی، (Excel) به پردازش داده ­ها پرداخته شد و متغیرها محاسبه گردیدند. پس از آن، برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات حاصله و دست­یابی به نتیجه­ای قابل اتکاء با استفاده ازنرم افزار ۲۱ spss ، به نتیجه ­گیری پرداخته شد.
اطلاعات خریدو فروش صندوق های سرمایه ­گذاری مشترک از سازمان بورس واوراق بهادار اخذ گردید . به دلیل حجم بسیار بالای معاملات یک قاعده فیلترینگ برای اطلاعات خرید و فروش صندوق های سرمایه ­گذاری مشترک در نظر گرفته شد که عبارتست از:

۶-۳ قاعده فیلترینگ

در ابتدا فایل معاملات کلیه صندوق های سرمایه ­گذاری مشترک در بورس اوراق بهادار تهیه گردید. صندوق هایی که نماد آنها بیش از ۵۰ روز کاری بسته بود از لیست معاملات صندوق های سرمایه ­گذاری مشترک حذف شدند.

۷-۳ محاسبه متغیرهای تحقیق

HM: عامل رفتار توده ای (Herding Movement)
برای ارزیابی رفتار­توده­ای در یک زیرگروه خاص از سرمایه گذاران، به محاسبه میانگین معیار رفتار­توده­ای HMi,t برای همه سهام و دوره های یک ماهه در آن گروه خاص می‌پردازیم. یک مقدار مثبت برای HMi,t نشانه‌ای از رفتار گروهی برای سهم مورد نظر (i) در دوره یک ماهه مورد بررسی (t) خواهد بود.

که در اینجا:  و
محاسبه Bi,t (Si,t): تعداد سرمایه گذارانیکه سهم i را در دوره t به پرتفوی خود اضافه (از پرتفوی خود حذف) می­ کنند. به طور مثال سهام بانک ملت در دوره یک ماهه فروردین سال ۱۳۹۲ به ترتیب ۱۰۶ خریدار و ۸۴ فروشنده داشته است؛ لذا Bi,t برای سهام وبملت در فروردین ۱۳۹۲ برابر با ۱۰۶ و Si,t برای همین سهم در همین دوره برابر با ۸۴ خواهد بود.
محاسبه Pi,t : نسبت سرمایه گذارانی که سهم i را طی دوره t می­خرند. این نسبت از تقسیم Bi,t به Ni,t بدست می آید. Ni,t نیز از جمع Bi,t و Si,t حاصل می شود. به عنوان مثال این نسبت برای سهام بانک ملت در فروردین ۱۳۹۲ برابر با ۵۶/. می شود.
محاسبه Pt : نسبت مورد انتظار تعداد خریدارانی که در شرایط وجود فرضیه خنثی، بدست خواهد آمد. تصمیمات معاملاتی، توسط خالص جریانات مربوط به منابع مالی فرد تحت تاثیر قرار می­گیرد. به عنوان مثال، زمانی که مقادیر زیادی منابع مالی به دست آید، سرمایه ­گذاران تمایل دارند که در بازار بیشتر در طرف خرید قرار گیرند. کسر کردن Pt برای اصلاح چنین رفتار­های­توده­ای می­باشد. Pt برای همه سهام طی یک دوره یک ­ماهه خاص ثابت است اما در دوره­ های مختلف تغییر می­ کند. در این مثال این تحقیق نسبت مورد انتظار Pt، ۵/۰ در نظر گرفته شده است.
محاسبه عامل تعدیل AFi,t : مقدار مورد انتظار |Pi,t-Pt| است که با بهره گرفتن از توزیع دوجمله ای بدست می آید و با این فرض محاسبه می شود که معاملات از یک توزیع دوجمله ای با نتایج ممکن شکست و موفقیت پیروی کند.
اولین بخش از معیار LSV،  یک مقدار مطلق است، و در نتیجه مقدار مورد انتظار با توجه به نوسانات تصادفی ممکن است از صفر فاصله داشته باشد. عامل تعدیل، AFi، این تصادفی بودن را اصلاح می­ کند. AFi مقدار مورد انتظار  می‌باشد که تحت این فرض که جهت معاملات از یک توزیع دو جمله‌ای با Bi,t و Si,t به عنوان نتایج ممکن پیروی می‌کند، برآورد می­ شود. تحت فرضیه صفر معاملات مستقل، احتمال Bi برابر است با Pt. عامل تعدیل، انحرافی که ممکن است در  برای سهامی که توسط تعداد کمی سرمایه گذار معامله می‌شود، اتفاق افتد، را اصلاح می­ کند.
یک مثال ساده برای توضیح مدل lsv ، سهم سکرد را در نظر بگیرید فرض میشود:
در فروردین ماه سال ۱۳۸۹ ،۵ صندوق این سهم را خریده اند (به پرتفوی خود اضافه نموده اند) و۱۰ صندوق آن را فروخته اند (از پرتفوی خود حذف نموده اند).
= Pi,t
(داده‌های در نظر گرفته شده برای خرید و فروش کاملا فرضی است. )
لیست خرید و فروش صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک برای سهم سکرد ، در سال ۸۹ جمع آوری می نماییم.
طبق جدول زیر معیار HM را برای سال ۸۹ محاسبه می نماییم

جدول۲-۳: مثالی برای محاسبه­ی معیار HM