در این نوشتار با مطالعه آثار نویسندگان درمورد فساد اداری، کوشش می شود تا به شناخت ریشه ها و علل بروز فساد اداری به منظور فراهم آوردن زمینه کافی جهت ارائه الگوی مناسب با جامعه ایران اسلامی برای کاهش فساد اداری بپردازیم .همچنین در این اثر محقق تلاش کرده با تهیه پرسشنامه و روش نمونه گیری به بررسی جنبه های اجتماعی فساد و تخلفات اداری و تحلیل عوامل فردی و اجتماعی فساد، برای پیشرفت و ترقی اصلاحات کشور و همچنین عوامل کلیدی و عمده فساد اداری و راهکارهای آن بپردازد . همچنین سعی بر این شده تا جایگاه دیوان عدالت اداری را برای پیشگیری از بروز فساد به مردم و کارکنان دولت بشناساند.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱-۴- هدف کلی تحقیق :
۱-۴-۱- اهداف آرمانی:
۱- تعیین میزان علتهای فساد اداری
۲- تعیین میزان رسیدگی به دعاوی و تخلفات در دستگاه های اداری
۳-تعیین وضعیت کارکرددیوان عدالت اداری دراحقاق حقوق مردم وبرقراری عدالت اجتماعی
۴- تعیین وضعیت تحقق سلامت اداری با نظارت بر ادارات دولتی برای جلوگیری از فساد
۱-۴-۲- هدف کلی :
پی بردن به عوامل موثر در ایجاد اختلال در سلامت اداری با بررسی فساد اداری و فلسفه وجودی دیوان عدالت
۱-۴-۳-اهداف ویژه و کاربردی :
مقایسه نوع مشاغل و میزان فساد در ادارات
مقایسه شاخص رسیدگی به شکایات مردم در دستگاه اداری با دیوان عدالت اداری(برقراری عدالت اداری)
مقایسه وضعیت معیشتی(حقوق، مزایا) کارمندان با فساد اداری
مقایسه دیدگاه دین مبین اسلام در مورد برخی مفاسد اداری و اجتماعی
۱-۵- سؤالات تحقیق:
فساد اداری چه تأثیری بر توسعه کشور دارد؟
متغیرهای اصلی عوامل ایجادکننده فساد اداری کدامند؟
طبق چه قوانینی بر عملکرد کارکنان دولت نظارت می شود و مجازاتهای مدنظر قانونگذار برای متخلفان چیست؟
نقش دیوان عدالت اداری در پیشگیری از علل و عوامل مفاسد اداری و برقراری امنیت شغلی به چه صورت است؟
نحوه نظارت اجرای عدالت و مسئول اجرای رای دیوان عدالت اداری چگونه و به چه صورت است؟
۱-۶- فرضیه های تحقیق:
فرضیه اول : به نظر می رسد روش های ناموفق بازرسی و نظارت سازمان های نظارتی در بروز فساد در نظام اداری تأثیر دارد.
فرضیه دوم: به نظر می رسد افزایش آگاهی و آموزش مستمر مردم در خصوص پیگیری عملکرد ارگانهای دولتی در جهت جلوگیری از فساد اداری تأثیر دارد.
فرضیه سوم : به نظر می رسد مقابله و برخورد جدی با مصادیق فساد اداری در جلوگیری از فساد اداری تأثیر دارد.
فرضیه چهارم: به نظر می رسد تصویب قوانین کار آمد و راهگشا وامنیت شغلی در جلوگیری از بروز فساد اداری تأثیر دارد.
فرضیه پنجم: به نظر می رسد افزایش پاسخگویی دستگاهها در مقابل مردم، نهادهای مدنی و نهادهای نظارتی قانونی در جلوگیری ازبروز فساد اداری تأثیر دارد.
فرضیه ششم: به نظر می رسد ایجاد اصلاحات نهادی در مدیریت مقابله با فساد و سالم سازی نظام اداری در جلوگیری از فساد اداری تأثیر دارد.
فرضیه هفتم: به نظر می رسد تأثیر سوء فساد اداری بر توسعه اقتصادی وانسانی جوامع در جلوگیری از فساد اداری تأثیر دارد .
۱-۷- تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی :
واژه های کلیدی: دیوان عدالت اداری، برقراری عدالت اداری، احقاق حقوق مردم (قانون کار، کارگر، کارفرما)، امنیت شغلی، فساد اداری ، پیامدهای فساد اداری ، کنترل فساد اداری
دیوان عدالت اداری: به عنوان یک دادگاه اختصاصی در ساختار قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، وظیفه رسیدگی به شکایات مردم از دستگاه های اداری را بر عهده دارد.
برقراری عدالت اداری : راستگویی و صداقت مسئولین در جلب اعتماد مردم و فرصتی برابر برای مبارزه با فساد وتخلفات، برقراری عدالت اداری است.
احقاق حقوق مردم : ایجاد شرایطی که منافع مردم ، تامین شود و عمل دقیق به قانون ، از اعمال سلیقه های شخصی جلوگیری به عمل آمده تا حقوق مردم پایمال نشود.
امنیت شغلی:ایجادبهبود شرایط فضای کسب و کار که دغدغه بیکاری وجود نداشته باشد.
فساد اداری: فساد اداری حالتی است در نظام اداری، که در اثر تخلفات مکرر و مستمر کارکنان بوجود می آید و آنرا از کارایی مطلوب و اثربخش باز می دارد.
پیامدهای فساد اداری : سوء استفاده از موقعیتهای شغلی در قالب معضلات و ناهنجاریهایی همچون ایجاد نارضایتی برای باج خواهی، بی عدالتی، پارتی بازی، کلاهبرداری ، اختلاس از پیامدهای فساد اداری که موجب پیدایش و گسترش و ترویج فساد اداری به صورت بالقوه و بالفعل می شود.
فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده
گفتار اول: فساد اداری و جلوگیری از آن
گفتار دوم: عوامل بروز فساد اداری از دیدگاه اسلام
گفتار سوم: جایگاه دیوان عدالت اداری
مقدمه:
تصمیمات متخذه از سوی مامورین دولتی و نهایتاً تضییع حقوق افراد در جامعه رشد روز افزون پیدا نموده است. با کمال تاسف بین قانون فعلی دیوان عدالت اداری و عدالت گستری عصرحاضر گردابی ژرف بوجود آمده و تغییر قانون دیوان عدالت اداری بدون پیش بینی تحول در طرز قضاوت قضات دیوان موجب افزایش اعتراضات و شکایات در دیوان عدالت اداری شده و قانون دیوان عدالت اداری و تمامی اقداماتی که در فرایند دادرسی در دیوان صورت می گیرد، نتوانسته از فزونی مراجعات به دیوان عدالت اداری جلوگیری نماید. به همین جهت مجبور شده اند بجای پیشگیری از طریق تحول در طرز قضاوت، با اصلاح قانون بیشتر متوجه توسعه ساختار تشکیلاتی و افزایش تعداد شعب دیوان و جذب قاضی شوند ولی این تدابیر وقتی حیات بخش است که قانون دیوان عدالت اداری با صلاحیت و حدود اختیارات آن تناسب داشته و اهداف و منظور واضعین اصول ۱۷۰ و ۱۷۳ قانون اساسی را تامین نماید و چنانچه تدابیر مزبور بدون کار کارشناسی توسط قضات دارای تجربه کافی که در مقام بحث نظری و طرح نبوده و در مقام تجربه و عمل دردشناس بوده نه داروشناس، عملاً پیش از قانونگذار عیب و نقص قانون را در می یابد و صالح ترین کسی است که می تواند قانون صحیح و مفید را پیشنهاد کند، تابه موقع به اجراء گذارده شود.
طبق بررسی های انجام گرفته مقالات متعددی تحت عنوان “عوامل بروز فساد اداری از دید اسلام”[۲]، “مسئله نظارت و کنترل در دستگاه های اداری”[۳]،” علل و عوامل بروز مفاسد اداری”[۴]، “بررسی فساد اداری و نظارت دیوان عدالت اداری”[۵] و…ارائه شده است ولی تاکنون پژوهشی در این زمینه انجام نشده است.
گفتار اول : فساد اداری
۲-۱-۱- تعاریف اداره و فساد اداری
۲-۱-۱-۱-تعاریف اداره
اداره در لغت، به معنای کارگردانی، تنظیم کردن، ولایت راندن، اداره کردن و راه بردن شغلی آمده است واژه اداره در فرهنگ سیاسی، پیشینه درازی ندارد و از (ادار الشیء) ریشه می گیرد یعنی چیزی را دست به دست کردن.[۶] این از این باب است که در اداره ها ،کارها و پرونده ها در گردش است و هر بخش از کار را، بخشی از اداره انجام می دهد.[۷] اداره در اصطلاح امروزی با دو معنای سازمانی و شغلی به کار می رود.
الف- معنای سازمانی:
مجموعه ای از سازمان ها که با دخالت دولت در زندگی روزانه مردم و زیر نظر قدرتهای سیاسی کشور عمل می کنند. این قدرت ها، در بر گیرنده ی قدرت های مرکزی، مانند رهبر، رئیس جمهور، جانشینان وی، وزیران، استانداران، وابستگان سیاسی و مشاوران رسمی آنان و قدرتهای نامتمرکز اجتماعی، مانند سازمان های عمومی.
ب- معنای شغلی:
اداره و مدیریت، تلاشی است از سوی نامبردگان یاد شده و آنان را از خدمت رسانی که سازمانهای عمومی عهده دار آن هستند، بهره مند سازد و در صورت سرپیچی از آیین نامه و قانون، بر کنار می شود.[۸]
۲-۱-۱-۲- تعاریف فساد