تعیین اهداف دانشی
ارزیابی و بازخور
نگهداری و استفاده از دانش
توسعه و تسهیم دانش
شناسایی و کسب دانش
شکل ۲۰-۲: مدل اولیه پیشنهادی تحقیق، با اقتباس از مدل سبک های رهبری باس و مدل سنگ بنای مدیریت دانش
خلاصه فصل دوم
در این فصل ادبیات و پیشینه ی نظری تحقیق به طور خلاصه، به صورت مجموعه ای از نظرات دانشمندان و پژوهشگرانی که در این زمینه فعالیت داشته اند، ارائه گردید. در ابتدای فصل به بیان تعاریفی از مدیریت دانش، تاریخچه، مدل ها و نظریه های مربوط به آن پرداخته شد و در ادامه به تعاریف رهبری، سیر مکاتب رهبری پرداخته شد و رابطه بین رهبری و مدیریت دانش که دو متغییر اصلی پژوهش حاضر هستند مورد بررسی قرار گرفت و همچنین به طور مختصر تاریخچه و اهم وظایف و فعالیت های صندوق ضمانت صادرات ایران، که جامعه آماری این تحقیق می باشد شرح داده شد و در نهایت بر اساس مدل های انتخابی و بررسی های انجام شده بر روی اجزاء و مؤلفه های تشکیل دهنده آن ها، مدل اولیه پیشنهادی تحقیق ارائه گردید.
فصل سوم
روش تحقیق
اهداف فصل:
معرفی مراحل انجام تحقیق و قلمرو مکانی و زمانی تحقیق
معرفی جامعه آماری و روش نمونه گیری
بررسی ابزارها و روش های گردآوری داده ها
تعیین روش های بررسی روایی و پایایی ابزارهای گردآوری اطلاعات
تبیین روش های تجزیه و تحلیل داده ها
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:أَعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إِلى عِلمِهِ؛
داناترین مردم کسى است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.کنزالعمال، ج۱۰، ص۱۴۳، ح۲۸۷۳۱
۱-۳ مقدمه
محقق با اتخاذ روش پژوهش مناسب به نتایج ارزنده و قابل اتکایی دست می یابد. تجربه نشان داده است، روش و فرایند تحقیق، چراغ راهنمای محقق بوده و نقش اساسی و محوری را در موفقیت وی ایفا می کند. چرا که، اتخاذ و کاربرد روش تحقیق صحیح که با ماهیت و ویژگی های پژوهش مطابقت داشته باشد، می تواند زحمات و تلاش های تیم پژوهشی را به نتیجه برساند. مبرهن است، روش و فرایند تحقیق نامناسب، منجر به نتیجه گیری غیرواقعی می گردد. از نظیر لاکتوش و پوپر، روش شناسی به خودی خود برای پژوهشگران کتاب حل قواعد و مسائل علمی را پدید نمی آورد، بلکه با منطق و فلسفه ارزیابی، مجموعه ای غیر مکانیکی برای نظریه های کاملاً منسجم، فراهم می سازد (بلاگ ، ۱۳۸۰)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

همان گونه که در نقشه راه ارائه شده در فصل یک بیان شد، پس از بررسی مدل ها، نظریه ها و متغییرهای تشکیل دهنده ی تحقیق، اجزاء و مؤلفه های تشکیل دهنده ی آن ها که در فصل دوم صورت پذیرفت، ضروی است تا روشی مناسب برای پاسخگویی به سؤالات و بررسی و ارزیابی فرضیات تحقیق اتخاذ گردد، چرا که بدون مشخص نمودن روش تحقیق مناسب نمی توان به نتایج واقعی و قابل اطمینان دست یافت، لذا در این فصل به بررسی مبانی روش شناختی تحقیق پرداخته خواهد شد و موضوعاتی از جمله روش های گردآوری اطلاعات، روش های نمونه گیری، ابزارهای گردآوری داده ها و سنجش پایایی و روایی آن ها، روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها تشریح خواهد شد.
۲-۳ هدف تحقیق
هدف این تحقیق، بررسی مؤلفه های مدیریت دانش در صندوق ضمانت صادرات ایران و همچنین بررسی اثر سبک رهبری بر اقدامات مدیریت دانش و در نهایت اولویت بندی اثر سبک های رهبری بر مدیریت دانش در صندوق ضمانت صادرات ایران است.
۳-۳ نوع تحقیق
تحقیقات علمی بر اساس دو مبنا یعنی هدف و ماهیت تقسیم بندی می شوند. تحقیقات علمی بر اساس هدف شامل تحقیقات بنیادی، کاربردی و عملی هستند و بر اساس ماهیت و روش شامل تحقیقات تاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربی و علّی هستند( حافظ نیا،۱۳۸۷).
تحقیق حاضر بر اساس هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی و همبستگی است.
۴-۳ روش تحقیق
در این تحقیق با توجه به اینکه هدف بررسی رابطه میان متغییرهای مستقل (سبک های رهبری) و متغییر وابسته(مدیریت دانش) است و تحقیق از نوع تحقیقات همبستگی محسوب می شود، از تحلیل رگرسیون استفاده می گردد،که یکی از انواع تحلیل های همبستگی است. تحلیل رگرسیون این امکان را به ما می دهد تا تغییرات متغییر وابسته را از طریق متغییرهای مستقل پیش بینی و سهم هر یک از متغییرهای مستقل را در تبیین متغییر وابسته تعیین نماییم(غیاثوند،۱۳۹۰). برای انجام تحلیل روی داده ها و به منظور استفاده از آزمون های پارامتریک لازم است که نرمال بودن توزیع متغییرها مورد آزمون قرار گیرد که یکی از روش های انجام این کار آزمون کولموگروف اسمیرنوف است، که در این تحقیق از آن بهره برده می شود. علاوه بر این با توجه به تعدد متغییر های مدل و روابط پیچیده میان آن ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس یا روش حداقل مربعات جزئی^[۲۲۳] به منظور ارزیابی کلی مدل، بررسی بارهای عاملی، ضرایب مسیر و معناداری روابط میان متغییرها بهره گرفته می شود.
۵-۳ جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این پژوهش مدیران و کارشناسان صندوق ضمانت صادرات ایران در سال ۱۳۹۲، که مجموعاً ۱۱۰ نفر می باشند و با توجه به حجم جامعه بر اساس جدول نمونه گیری مورگان حجم نمونه ۸۶ نفر برآورد گردید.
۶-۳ روش گردآوری اطلاعات
روش های گردآوری اطلاعات را به طور کلی به دو طبقه می توان تقسیم کرد؛ روش های کتابخانه ای و روش های میدانی. که در این تحقیق هر دو روش به کار گرفته شدند، نحوه ی به کار گیری این دو روش به شرح زیر است.
۱-۶-۳ منابع اولیه
روش میدانی (پیمایشی): جمع آوری داده های اولیه با بهره گرفتن از ابزارهای پیمایش مانند مصاحبه، توزیع پرسشنامه در میان اعضای جامعه آماری انجام شد.
۲-۶-۳ منابع ثانویه
روش کتابخانه ای: در این مرحله گردآوری داده های ثانویه از منابعی مانند کتاب ها، مقالات و مجله ها، پایان نامه ها، اینترنت، اسناد و متون دیجیتال صورت پذیرفت.
۷-۳ ابزار گردآوری اطلاعات
در این تحقیق جهت ارزیابی سبک های رهبری، پرسشنامه چند عاملی رهبری MLQ ^[۲۲۴]به کار گرفته می شود ، این پرسشنامه توسط باس و آوولیو^[۲۲۵] (۱۹۹۴) تهیه شده و تا کنون چند بار ویرایش شده است که در این پژوهش از ویرایش دوم آن که در سال ۲۰۰۰ تهیه شده استفاده می شود. در زمینه مدیریت دانش نیز پرسشنامه محقق ساخته بر اساس متغییرهای مدل سنگ بنای مدیریت دانش مورد استفاده قرار می گیرد.
۸-۳ روایی و پایایی پرسشنامه
روایی و پایایی از مباحث مهمی هستند که باید در مورد هر پرسشنامه سنجیده شوند و تنها زمانی که این دو عامل در سطح مطلوب ارزیابی گردند، می توان داده های حاصل از پرسشنامه را مورد تحلیل قرار داد و نتایج حاصل از تحقیق قابل اطمینان خواهند بود. در این تحقیق نیز این عوامل مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج به شرح زیر ارائه گردید.
۱-۸-۳ پرسشنامه رهبری چندعاملی^[۲۲۶] باس و آوولیو^[۲۲۷]
این پرسشنامه برای اولین بار در تحقیقات برنارد باس^[۲۲۸] در سال ۱۹۸۵ به کار گرفته شد. باس به فکر ابزاری بود که بتواند رهبری تحول آفرین را از سایر شیوه های رهبری تمیز دهد، تا به این وسیله بتواند تأثیر نتایج آن را در ابعاد مختلف سازمان ها از قبیل (عملکرد، بازده، فرهنگ، رضایتمندی و…) به دست آورد. بدین منظور وی در ابتدا ابعاد و شاخص های فراوانی را برای ارزیابی رهبری تحول آفرین پیشنهاد کرد و میزان اعتبار و همبستگی هر یک از شاخص ها را در تحقیقات متعددی آزمود. نتایج تحقیقات باس و دیگر محققان در مورد پرسشنامه MLQ، طیف کاملی از رهبری شامل رهبری تحول آفرین، تبادلی و عدم مداخله گر را پدید آورد. اگرچه هدف از طراحی پرسشنامه MLQ، در ابتدا بررسی الگوی رهبری تحول آفرین بود، اما به دلیل دستیابی به اعتبار و قابلیت بیشتر پرسشنامه، شاخص های رهبری تبادلی و عدم مداخله گر را نیز در پرسشنامه دخالت داد و با در هم ریختن سؤالات مربوط به هر کدام از شیوه های رهبری، تکمیل کنندگان پرسشنامه را در موقعیتی قرار داد، که آنچه را به واقعیت نزدیک تر است، علامت گذاری کنند(موغلی،۱۳۸۲).
۱-۱-۸-۳ پایایی (اعتماد) پرسشنامه رهبری چند عاملی
پایایی یکی از ویژگی های ضمنی ابزار اندازه گیری می باشد. پایایی به میزان ثبات و دقت واقعی ابزار اندازه گیری اشاره دارد. به عبارتی ساده تر، به دنبال این است که این ابزار در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به ما می دهد(سرمد و دیگران،۱۳۸۱). به طور خلاصه پایایی به دقت، اعتماد پذیری و ثبات یا تکرارپذیری نتایج آزمون اشاره می کند(مؤمنی،۱۳۸۶).
پرسشنامه رهبری تحول آفرین شامل ۹ عامل و ۳۶ گویه می باشد، که به بررسی شاخص های رهبری تحول آفرین، تبادلی و عدم مداخله گر می پردازد. ویرایش پرسشنامه MLQ در سال ۲۰۰۰ و سال ها بعد نیز توسط باس و آوولیو انجام شده است، اما به دلیل هنجاریابی پرسشنامه MLQ سال ۲۰۰۰ در ایران، توسط موغلی در سال ۱۳۸۱ در این تحقیق نیز از این پرسشنامه استفاده شده است. موغلی برای بازیابی پرسشنامه، آزمونی را در دو نوبت برای آزمودنی های یکسان اجرا کرد. نتایج بدست آمده دارای همبستگی بوده و نشان دهنده پایایی مناسب این پرسشنامه بود. و نهایتاً ضریب آلفای کرونباخ آن برابر ۹۵% بدست آمد که از پایایی بالایی برخوردار بود.
۲-۱-۸-۳ روایی (اعتبار) پرسشنامه رهبری چند عاملی
در بحث از اعتبار یک مفهوم، سؤال اساسی این است که آیا گویه ها همان مفهومی را می سنجند که مورد نظر ماست؟ بنابراین سنجش اعتبار به تعریف ما از مفهوم، یا به عبارتی بهتر به کاربرد گویه برای سنجش موضوع مورد بررسی بر می گردد، نه خود گویه( الرک و بی ستل ،۱۳۸۰). در واقع روایی تعیین می کند که ابزار تعبیه شده تا چه حد مفهوم خاص مورد نظر را اندازه می گیرد. مقصود از روایی این است که پرسشنامه، قادر به اندازه گیری آن چیزی است که برای آن طراحی شده است یا خیر (سکاران ،۱۳۸۰).
روایی و اعتبار این پرسشنامه بارها در خارج از ایران مورد آزمون قرار گرفته است و نتایج مشابه در ۵ قاره جهان بدست آمده است. محققان در کشورهای مختلف از جمله آمریکا، کانادا، اتریش، اسپانیا، هلند، لهستان، اسکاتلند و… در پروژه های تحقیقاتی خود از این ابزار استفاده کرده اند. روایی پرسشنامه MLQ در سال ۱۳۸۲ با بهره گرفتن از روش های دلفی، توزیع مقدماتی پرسشنامه و دریافت نظرات اصلاحی و بررسی پرسشنامه با توجه به جنبه های مختلف روایی، توسط موغلی در سال ۱۳۸۱ انجام شد. ترجمه و روان سازی پرسشنامه MLQ و واژه یابی مناسب با توجه به شرایط بومی، فرهنگی و اداری سازمان های ایران نیز توسط وی انجام شده و به روایی قابل قبولی رسیده است.
۳-۱-۸-۳ شاخص های مورد سنجش در پرسشنامه رهبری چند عاملی