با توجه به اینکه این تحقیق قصد دارد به ارائه یک الگو برای ایجاد هماهنگی بین عناصر سازمانی بپردازد، از نوع تحقیق کاربردی میباشد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳-۲-۲- طبقهبندی تحقیق برمبنای روش
از حیث توجه به روش، پژوهشها را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
الف- تحقیقات توصیفی[۶۲]: که به تشریح و بیان رویدادها بسنده میکند.
ب- تحقیقات تبیینی[۶۳]: که دلایل و علل وقوع رویدادها را بررسی میکند.
پ- تحقیقات اکتشافی[۶۴]: که در پی کشف وقایع و رخدادها و علل آنها برمیآید.
با توجه به اینکه این تحقیق قصد دارد به یکی از دلایل وعلل عدم موفقیت سازمانها بپردازد، از نوع تحقیق تبیینی میباشد.
۳-۲-۳- طبقهبندی تحقیق برمبنای نوع دادهها
با عنایت به نوع دادههای تحقیق میتوان آن را به دو دسته تقسیم کرد:
الف- تحقیقات کیفی[۶۵]: که دادههای موردنظر آن از نوع عدد و رقم نیست.
ب- تحقیقات کمّی[۶۶]: که دادههای موردنظر آن از نوع عدد و رقم و قابل محاسبه عددی است.
با توجه به اینکه دادههای این تحقیق عدد و رقم نمیباشد، از نوع تحقیق کیفی میباشد.
۳-۳- روش تحقیق
با عنایت به موضوع تحقیق، سئولات و اهداف تحقیق، این پژوهش به روش تحقیق “کاربردیِ تبیینیِ کیفی” انجام میشود؛ یعنی از حیث هدف یک تحقیق کاربردی، از حیث روش از نوع تبیینی و از حیث دادهها از نوع تحقیق کیفی است.
۳-۳-۱- تحقیق کاربردی
تحقیق کاربردی بسیار نزدیکِ تحقیق بنیادی است، با این تفاوت که علاوه بر بهدست آوردن دانش علمی یا فنی جدید، از ابتدا برای رسیدن به یک هدف مشخص جهت داده میشود و نتایج آن اساساً جهت افزایش کارآیی یک محصول و یا عملیات، روشها و نظامها بهکار گرفته میشود.
تحقیقات کاربردی برخلاف تحقیقات بنیادی، از پیچیدگی بیشتری برخوردارند، به خصوص اگر این تحقیق در زمینه علوم اجتماعی باشد و فراتر از آن اگر تحقیق کاربردی در سطح سازمان، که از لحاظ سطح پیچیدگی از پیچیدهترین سیستمها محسوب میشود، باشد. بهجرأت میتوان گفت که پژوهشگرِ کاربردی در مقایسه با پژوهشگر بنیادی باید از تخصص بیشتری در برنامهریزیِ تحقیق برخوردار باشد. موضوعِ این تحقیق نوعی برنامهریزی برای آینده محسوب میشود. لذا همانگونه که برنامهریزی استراتژیک، روابط پدیدهها را نهفقط در گذشته و حال، بلکه در آینده آنالیز میکند، در این تحقیق نیز باید با آنالیز روابط متصوّر در افکار خبرگان، آینده را پیشبینی نمود. در تحقیقات کاربردی اغلب پژوهشگر با مسایلی مبهم و نامشخص دستوپنجه نرم میکند که درعینحال متنوّع و گسترده هم هست. بهطور خلاصه، تحقیق کاربردی اهداف متعدد و گوناگونی را دنبال میکند، محیطِ انجام آن قابلپیشبینی نیست و روشهای این نوع تحقیق پیچیده است. این ویژگیها، اهمیت برنامهریزی را بیش از پیش روشن میسازد (اعرابی، ۱۳۸۳، ۱۶۳).
۳-۳-۲- تحقیق تبیینی
همانطور که گفته شد، تحقیق تبیینی در پی تفسیر و علتیابی یک موضوع و بررسی و بیان دلایل و علل وقوع رویدادها برمیآید. در تحقیق تبیینی پژوهشگر اتفاقات را میبیند، عوامل (پارامترهای) مؤثر بر یک رویداد را شناسایی میکند و سپس در پی کشف الگوی ارتباط بین این عوامل که به رویداد خاصی می انجامد (یا جلوی اتفاق یا هماهنگی خاصی را سد میکند) برمیآید. این نوع پژوهش با علتها سروکار دارد، نه با معلولها.
۳-۳-۳- تحقیق کیفی
تحقیق کیفی پژوهشی است که پژوهشگر با بهره گرفتن از روش کیفی درصدد درک و تغییر یک پدیده بسیار پیچده اجتماعی برمیآید. در این تحقیق، فرض بر این گذاشته میشود که تحقیق باید بهصورت منظم (سیستماتیک) در یک زمینه طبیعی انجام شود و نباید همانند یک تحقیق تجربی در یک محدوده تصنعی صورت گیرد. در این روش برای دیدگاههای افرادِ موردِتحقیق، ارزش قائل میشوند و میکوشند تا از دیدگاههای آنان آگاه گردیده و درضمن رابطه متقابلی بین پژوهشگر و افراد موردِتحقیق برقرار میگردد. در تحقیق کیفی اغلب پرسشِ نخستین براساس یکی از روشهای زیر بهوجود میآید: مشاهدات پژوهشگر از رویدادهای واقعی، معماها و پرسشهایی که در سایه تجربه مطرح میشوند، نظریههای ابرازنشده و تمایلات یا علاقههای تفکر برانگیز (اعرابی، ۱۳۸۳، ۸۱).
۳-۴- فرضیات تحقیق
۱- هماهنگی استراتژی سازمانی و فرهنگ سازمانی موجب موفقیت سازمان و بهبود عملکرد آن میشود.
۲- هماهنگی استراتژی سازمانی و ساختار سازمانی موجب موفقیت سازمان و بهبود عملکرد آن میشود.
۳- هماهنگی استراتژی سازمانی و تکنولوژی سازمانی موجب موفقیت سازمان و بهبود عملکرد آن میشود.
۳-۵- روش گردآوری دادهها
در هر پژوهشی، گردآوری دادههای واقعی با توجه به منظوری که از آن پژوهش مد نظر است دارای اهمیت اساسی میباشد. فرایند جمع آوری اطلاعات دربرگیرنده فعالیتهای متنوعی بوده و حاصل آنها گردآوری دادههایی است که شرحی از عناصر مورد بررسی را نمایش میدهند. در این پژوهش با توجه به گامهای مختلف تحقیق و ماهیت هر یک از آنها، از روشهای مختلفی برای جمع آوری دادهها استفاده شده است:
الف- مطالعات کتابخانهای: جهت بررسی و تهیه ادبیات موضوع
ب- جستجوی اینترنتی: جهت بررسی و تهیه ادبیات موضوع
پ- پرسشنامه: بهمنظور بیان چگونگی ارتباط بین پارامترهای فوقالذکر و تدوین دقیق فروض و اثبات نظری و کاربردی مدل با اخذ نظرات خبرگان علم مدیریت
ت- مصاحبه: جهت ایجاد و آزمون نظری مدل، از نظرات خبرگان علم مدیریت بهصورت موردی و بهشکل مصاحبه مستقیم استفاده شده است.
۳-۵-۱- طراحی پرسشنامه
در بسیاری از پژوهشها از ابزار پرسشنامه برای پاسخ به سؤالات یا تایید فرضیات پژوهش به صورت مستقیم استفاده میشود، به این صورت که هر یک از فروض یا سؤالات تحقیق به یک یا چند پرسش تبدیل شده و پس از اخذ نظرات پرسش شوندگان، با تحلیل آماری پاسخها هر یک از فروض مستقیماً پذیرفته یا رد میشود. باید دقت نمود که پرسشنامه نیز مانند سایر ابزارهای جمعآوری دادهها باید با توجه به خصوصیات معیّن و با در نظر گرفتن اهداف خاص پژوهش طراحی و اجرا گردد.
در این پژوهش، با عنایت به ماهیت موضوع و مدل (الگوی نظری) از شیوهای غیرمستقیم برای اثبات یا رد فرضیات با بهره گرفتن از پرسشنامه استفاده شده است؛ بدین ترتیب که در ابتدا با توجه به ادبیات موضوع و مبانی نظری، مدل تحقیق طراحی و تعیین شده است. سپس به منظور آزمون ادعای پژوهشگر، هریک از عناصر چهارگانه مورد بررسی (استراتژی، ساختار، فرهنگ و تکنولوژی سازمانی) با بهرهگیری از دو SRPِ میزان کنترل و میزان توجه به داخل-خارج(که در پرسشنامه به صورت غیرمستقیم و بدون استفاده از واژه SRP به کار رفته) دستهبندی شده و در مورد هریک از آنها در پرسشنامه از خبرگان علم مدیریت سؤال شده است. در واقع معیارهای دستهبندی هریک از عناصر و به کارگیری آنها دو SRP فوقالذکر میباشد. حال در صورتی که نتایج تحلیل آماریِ نظرات صاحبنظران، هریک از دسته بندیها را تأیید نماید، منطقاً میتوان رابطه چهار عنصر مورد نظر را با بهره گرفتن از معیارهای واحد برقرار نمود.
- در شرایط SRP1i و SRP2j ، استراتژیِ Sij توصیه میشود.
- در شرایط SRP1i و SRP2j ، فرهنگِ Cij توصیه میشود.
- در شرایط SRP1i و SRP2j ، ساختارِ Rij توصیه میشود.
- در شرایط SRP1i و SRP2j ، تکنولوژیِ Tij توصیه میشود.
(به ازای i=1, 2 و j=1, 2 )
بنابراین:
- در شرایط SRP1i و SRP2j ، استراتژیِ Sij، فرهنگِ Cij، ساختارِ Rij و تکنولوژیِ Tij توصیه میشود.
۳-۵-۲- روش مقیاسبندی
در صورتی که پژوهش با هدف مطالعه الگوی شکلگیری نگرش یا کشف تئوریها انجام شود، احتمالاً روش لیکرت برای مقیاسبندی مناسبتر است، چرا که در این طیف، پاسخگو برای اظهارنظر درباره یک گزینه فقط به پاسخ بله/نه محدود نمیشود، بلکه امکان پاسخ و اظهارنظر بیشتری دارد و درنتیجه به دقت سنجش افزوده میشود. بنابراین برای رتبهبندی دادههای تحقیق از مقیاس رتبهای پنچتایی لیکرت با طیفِ از ” کاملاً موافق” تا “کاملاً مخالف” استفاده شده است. به منظور افزایش دقت پژوهش و امکان برقراری مقایسه بین پرسشها برای پاسخگو، از رتبههای یک تا ۵ برای نمرهدهی به شاخصها استفاده شده و امکان تخصیص اعداد غیرصحیح بین این طیف نیز به پاسخگو داده شده تا محدودیتی در اعلام نظر وجود نداشته باشد.
۳-۵-۳- دستهبندی پرسشها
همانطور که پیشتر گفته شد، با توجه به ماهیت چهار عنصر سازمانی مورد مطالعه، چهار دسته سئوال مطرح میشوند، همچنین با عنایت به دستهبندی هر عنصر به چهاربخش، با توجه به دو حالت مختلف برای هر یک از دو SRP (یعنی: ۱. در شرایط SRP11-SRP21، ۲. در شرایط SRP12-SRP21، ۳. در شرایط SRP11-SRP22 و همچنین ۴. در شرایط SRP12-SRP22 مطابق نمودار ذیل)، برای هر عنصر چهار پرسش مطرح شده و در کل تعداد سئوالات پرسشنامه بالغ بر ۱۶ سئوال به صورت زیر میشود:
الف- استراتژی (شامل چهار پرسش با توجه به چهار حالت مختلف برای SRPها و پیشنهاد چهار نوع استراتژی)
ب- فرهنگ (شامل چهار پرسش با توجه به چهار حالت مختلف برای SRPها و پیشنهاد چهار نوع فرهنگ)
پ- ساختار (شامل چهار پرسش با توجه به چهار حالت مختلف برای SRPها و پیشنهاد چهار نوع ساختار)
ت- تکنولوژی (شامل چهار پرسش با توجه به چهار حالت مختلف برای SRPها و پیشنهاد چهار نوع تکنولوژی)
نمودار ۴۳- شرایط مختلفِ ممکن برای هر عنصر با توجه به دو SRP